8. Sınıf Sözcükler Arası Anlam İlişkileri Konu Anlatımı

1. Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler

Yazılışları ve okunuşları farklı, anlamları aynı olan sözcüklerdir.

2. Zıt (Karşıt) Anlamlı Sözcükler

Anlamca birbirinin karşıtı olan sözcüklerdir.
Bir sözcüğün olumsuzu, o sözcüğün zıt anlamlısı demek değildir.
SÖZCÜKOLUMSUZUZIT ANLAMLISI
SuçluSuçsuzMasum
Otur-Oturma-Kalk-
NeşeliNeşesizÜzgün
Uyu-Uyuma-Uyan-
Sözcüklerin zıt anlamlı olabilmesi için her ikisinin de gerçek ya da mecaz anlamlı olması gerekir.

3. Eş Sesli (Sesteş) Sözcükler

Yazılışları ve okunuşları aynı olduğu halde anlamları farklı olan sözcüklerdir.
“Taş-” eylemi

Taş

Sözcüklerin sesteş (eş sesli) anlam özelliği kazanabilmesi için farklı temel anlamlarda kullanılmaları gerekmektedir.
Düzeltme işareti ( ^ ) olan sözcükler; okunuşları, yazılışları ve anlamları farklı olduğu için sesteş değildir.

4. Genel ve Özel Anlamlı Sözcükler

Söylenişte tekil olmasına rağmen anlamca geniş kapsamlı olan sözcüklere genel anlamlı sözcükler; anlamca daha dar kapsamlı olan, o türün sadece bir ya da birkaç örneğine işaret edecek şekilde kullanılan sözcüklere ise özel anlamlı sözcükler denir.

Bir sözcük cümledeki kullanımına göre özel veya genel anlamlı olabilir.

5. Nitel ve Nicel Anlamlı Sözcükler

Sayılabilen, ölçülebilen bir özelliği ifade eden sözcüklere nicel anlamlı; sayılamayan, ölçülemeyen bir özelliği ifade eden sözcüklere ise nitel anlamlı sözcükler denir.

6. Yansıma Sözcükler

Doğadaki varlıkların çıkardığı seslerin taklit edilmesiyle oluşan sözcüklerdir.

İnsanlara Özgü Yansımalar

Hayvanlara Özgü Yansımalar

Cansız Varlıklara Özgü Yansımalar

Araçlara Özgü Yansıma Sözcükler

7. Pekiştirmeli Sözcükler

Sözcüğün ilk hecesine “-m, -p, -r, -s ” harflerinden biri getirilerek pekiştirme yapılabilir.
“mı/mi” edatı kullanılarak pekiştirme yapılabilir.
İkilemelerle pekiştirme yapılabilir.

8. İkilemeler

İkilemeler ayrı yazılır ve araya herhangi bir noktalama işareti konulmaz.