7. Sınıf Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı

NOKTA (.)

Cümlenin sonuna konur:
Bazı kısaltmaların sonuna konur:
Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur:
Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya çizgiyle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan sonra nokta konur:
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:
Tarihlerde ay adları yazıyla yazıldığında ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz:
Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:

Genel ağ adreslerinde kullanılır:

VİRGÜL (,)

Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur:
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur:
Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur:
Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur:
Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur:
Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur:

Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur:

Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur:
Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır:
Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur:
Yazarın soyadı önce yazılmışsa soyadından sonra da virgül konur:
Bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz:
Şart ekinden sonra virgül konmaz:

NOKTALI VİRGÜL (;)

Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur:
Kendi içinde virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur:
İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir:

İKİ NOKTA (:)

Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur:
Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna konur:
Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra konur:
Edebi eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur:

Genel ağ adreslerinde kullanılır:

ÜÇ NOKTA (…)

Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur:
Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur:

Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur:

Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için konur:
Ünlem ve soru işaretinden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması yeterlidir:
Karşılıklı konuşmalarda, yeterli olmayan, eksik bırakılan cevaplarda kullanılır:

SORU İŞARETİ (?)

Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur:
Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur:
Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır:

ÜNLEM İŞARETİ (!)

Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ibarelerin sonuna konur:
Aşağıda örnek olarak verilen iki kullanım da doğrudur.
Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur:
Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır:

KISA ÇİZGİ (–)

Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur:
Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur, bitişik yazılır:
Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini birbirinden ayırmak için kullanılır:
Fiil kök ve gövdelerini göstermek için kullanılır:
İsim yapma eklerinin başına, fiil yapma eklerinin başına ve sonuna konur:
Heceleri göstermek için kullanılır:
Arasında, ve, ile, ila, …-den …-e anlamlarını vermek için kelimeler veya sayılar arasında kullanılır:
Cümle içinde sayı adlarının yinelenmesinde araya kısa çizgi konmaz:
Sıfırdan küçük değerleri göstermek için kullanılır:

UZUN ÇİZGİ (—)

Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Bunakonuşma çizgiside denir.
Oyunlarda uzun çizgi konuşanın adından sonra da konabilir:

EĞİK ÇİZGİ (/)

Dizeler yan yana yazıldığında aralarına konur:
Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasına konur:
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:
Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır:

Genel ağ adreslerinde kullanılır:

Fizik, matematik vb. alanlarda birimler arası orantıları gösterirken eğik çizgi araya boşluk konulmadan kullanılır:

TIRNAK İŞARETİ (“ ”)

Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır:
Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.) tırnak içinde kalır:
Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır:
Cümle içerisinde eserlerin ve yazıların adları ile bölüm başlıkları tırnak içine alınır:
Tırnak içine alınan sözlerden sonra gelen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılmaz:

YAY AYRAÇ ( )

Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama işareti konur:
Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce yazılır:

Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır:

Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır:
Alıntılarda, alınmayan kelime veya bölümle­rin yerine konulan üç nokta, yay ayraç içine alınabilir.
Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır:
Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır:

KÖŞELİ AYRAÇ ( [ ] )

Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır:
Metin aktarmalarında, çevirilerde, alıntılarda çalışmayı yapanın eklediği sözler için kullanılır:
Kaynak olarak verilen kitap veya makalelerin künyelerine ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır:

KESME İŞARETİ (’)

Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır:
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır:
Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır:
Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır:
Ek getirildiğinde Avrupa Birliği kesme işareti ile kullanılır:
Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz:
Başbakanlık, Rektörlük vb. sözler ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde Başbakanlığa, Rektörlüğe vb. biçimlerde yazılır.
Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz:
Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz.
Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur:
Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur:
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur:
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur:
Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır: