8. Sınıf Cümlede Vurgu Konu Anlatımı
1. Fiil (Eylem) Cümlelerinde Vurgu
Fiil cümlelerinde yüklem sonda veya ortadaysa vurgu yüklemden bir önceki sözcüktür.
- Örnekler
- Seda’yı bu yıl yarışlara antrenörü hazırlıyor. → Özne vurgulanmış.
- Antrenörü, bu yıl yarışlara Seda’yı hazırlıyor. → Belirtili nesne vurgulanmış.
- Antrenörü, Seda’yı bu yıl yarışlara hazırlıyor. → Yer tamlayıcısı vurgulanmış.
- Antrenörü, Seda’yı yarışlara bu yıl hazırlıyor. → Zarf tamlayıcısı vurgulanmış.
- Antrenörü hazırlıyor bu yıl Seda’yı yarışlara. → Özne vurgulanmış. (Yüklem sonda değil.)
- Uyarı
Yüklemin başta olduğu fiil cümlelerinde ise yüklemden önce herhangi bir öge bulunmadığı için vurgu yüklemin kendisindedir.
- Hazırlıyor bu yıl antrenörü yarışlara Seda’yı. → Yüklem vurgulanmış.
2. İsim (Ad) Cümlelerinde Vurgu
İsim ya da isim soylu sözcüklerin yüklem olduğu cümlelerde, vurgu yüklemin kendisindedir.
- Örnekler
- Doğa yürüyüşleri yapmak zevklidir. → Yüklem vurgulanmış.
- Ortalık yine sessizdi.
3. Koşul (Şart) Cümlelerinde Vurgu
Koşul cümlelerinde vurgu, koşul bildiren sözcüktedir.
- Örnekler
- Zamanında yetişebilirsen otogarda görüşürüz. → Zarf tamlayıcısı vurgulanmış.
4. Soru Cümlelerinde Vurgu
Soru sözcüklerinin bulunduğu cümlelerde vurgu, soru sözcüğünün üzerindedir.
- Örnekler
- Kim attı o taşı? → Özne vurgulanmış.
- Kimi destekliyorsun bu karşılaşmada? → Belirtili nesne vurgulanmış.
- Bu eteği nereden aldın? → Yer tamlayıcısı vurgulanmış.
- Yüzüme neden öyle bakıyorsun? → Zarf tamlayıcısı vurgulanmış.
- Uyarı
“mi” soru edatı ve “de” bağlacı, vurguyu kendisinden önceki sözcüğe verir.
- Bunları sana ben mi söylemişim? → Özne vurgulanmış.
- Ozan Bey’le yarın mı görüşeceksiniz? → Zarf tamlayıcısı vurgulanmış.
- Bugün de erken kalmak zorundayım. → Zarf tamlayıcısı vurgulanmış.
- Toplantıya Emel de katılacakmış. → Özne vurgulanmış.
