Son Konular
Son KonularBir sözcük, farklı cümlelerde farklı anlamlar kazanarak bir değişim geçirebilir. Sözcükler birleşerek cümlede anlamı, cümleler birleşerek parçada anlamı meydana getirir.
Sözcükteki bu anlam farklılıklarını; gerçek anlam, mecaz anlam, terim anlam ve somut-soyut anlam olarak sıralayabiliriz. Bunların dışında, “Çok Anlamlılık” ve “Söz Gruplarında Anlam” konularını da bu başlık çatısı altında inceleyebiliriz.
Şimdi sırayla bunlara değinelim:
Bir sözcüğün söylendiği zaman aklımıza gelen ilk anlamı, sözlükteki ilk anlamıdır. Temel anlam olarak da adlandırılır.
“Değişmece” adı da verilen, bir sözcüğün gerçek anlamından uzaklaşarak
tamamen yeni bir anlam kazandığı anlam türüdür.
Bir bilim, sanat, spor ya da meslek dalının kendine has ifadelerini içeren özel anlamlarına terim anlam denir.
Beş duyu organımızın herhangi biri ile algılayamadığımız veya kavrayamadığımız anlamları ifade eden sözcüklere soyut anlamlı sözcükler denir.
Beş duyu organımızın herhangi biri ile algılayabildiğimiz veya kavrayabildiğimiz anlamları ifade eden sözcüklere somut anlamlı sözcükler denir.
Bir sözcüğün birden fazla anlamda kullanılması esasına dayanan anlam türüne sözcükte çok anlamlılık denir. Sözcükler gerçek anlamın yanında, farklı anlamlar kazanarak birden çok anlama gelecek biçimde kullanılabilir.
“Bakmak” sözcüğü cümlede farklı anlam özellikleriyle verilebilir.
“Gözüme boş boş bakıyordu.” cümlesinde “bakışını bir şey üzerine çevirmek” anlamında kullanılmıştır.
“Emekli maaşı ile beş kişilik bir aileye bakıyordu.” cümlesinde “beslemek, geçindirmek” anlamlarında
kullanılmıştır.
| Sözcük | Gerçek | Mecaz | # |
| Uzun yıllar sonra görüşen arkadaşlar koyu bir sohbete başladı. | |||
| Böyle hafif davranışlar sergilersen kimse seni ciddiye almaz. | |||
| Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? | |||
| Gece bazen tüm acıları örter. | |||
| Gereksiz eşyaları çöpe attık. | |||
| Herkes seni kandırıyor, uyutuyor; haberin yok! |
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangi anlamda kullanıldıklarını yazınız.
Aşağıdaki cümlelerde geçen terim anlamlı sözcükleri yazınız.
Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin somut mu soyut mu olduklarını yazınız.