7. Sınıf Anlamsal Anlatım Bozuklukları Konu Anlatımı
1. Gereksiz Sözcük Kullanımı
Eş anlamlı sözcüklerin bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- İhtiyar, yaşlı kadın güçlükle yürüyordu.
- Kardeşimin elinden tutmasam neredeyse, az kalsın düşecekti.
- Henüz çalışmalarımı daha bitiremedim.
Sözcüğün anlamının başka bir sözcükte ya da ekte bulunması, anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Toplantının ortasında yanındakine alçak sesle bir şeyler fısıldadı.
- Yaklaşık üç yıl kadar Denizli’de görev yaptık.
- Murat’la görüşmeyeli aşağı yukarı iki üç sene oldu.
- Galiba bu kez beklediği ilgiyi görmeyebilir.
- Lisedeki arkadaşıyla saatlerce karşılıklı yazıştı.
- Amcamla birlikte köy muhtarının yanına gittik.
2. Anlamca Çelişen Sözcüklerin Kullanılması
Cümlede anlamca ters düşen sözcüklerin birlikte kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Kesinlikle bugün yağmur yağabilir.
- Tam yedi yıl kadar önce İzmir’e gitmiştik.
- Eminim o da şimdi yaptığından pişman olmuştur.
- Kışın mutlaka sizler de ısınma problemi yaşıyor olmalısınız.
3. Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanılması
Sözcüklerin, anlamına uygun kullanılmaması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Sahilde çektiği resimlere bakıyorduk. (fotoğraflara)
- Kişinin kendine özgün fikirlerinin olması gerekir. (özgü)
- Petrol ücretlerinin yüksek olmasından herkes şikayetçi. (fiyatlarının)
- Anlatım bozukluğu konusunu en ayrımına kadar öğrendik. (ayrıntısına)
- Akıllı telefonların fiyatları oldukça pahalıydı. (yüksekti)
- Senin sayende babamdan azar işittim. (yüzünden)
- Ahmet Bey’in referansı yüzünden işe alındım. (sayesinde)
- Eğirdir Gölü de kuraklık tehlikesi yaşıyor. (kuruma)
4. Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması
Sözcüğün cümlede yanlış yerde kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Bugün çok başım ağrıyor. →Yanlış
- Bugün başım çok ağrıyor. →Doğru
- Örnekler
- Yeni eve geldim ki arkadaşım aradı. →Yanlış
- Eve yeni geldim ki arkadaşım aradı. →Doğru
- Örnekler
- Alt katı iki üniversiteli genç kiraladı. →Yanlış
- Alt katı üniversiteli iki genç kiraladı →Doğru
- Örnekler
- Deftersiz, kitapsız sınıfa öğrenci almam, demişti. →Yanlış
- Sınıfa deftersiz, kitapsız öğrenci almam, demişti. →Doğru
5. Anlam Belirsizliği
Bazen kişi zamiri kullanmamak, anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Kardeşini dün de çarşıda görmüştüm. →Yanlış
- Senin kardeşini dün de çarşıda görmüştüm. →Doğru
- Onun kardeşini dün de çarşıda görmüştüm. →Doğru
- Örnekler
- Derse fazla katılmadığını söyledi. →Yanlış
- Senin derse fazla katılmadığını söyledi. →Doğru
- Onun derse fazla katılmadığını söyledi. →Doğru
Bazen noktalama işaretlerinin kullanmamak, anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Genç doktorun söylediklerini dikkatlice dinliyordu. →Yanlış
- Genç, doktorun söylediklerini dikkatlice dinliyordu. →Doğru
6. Deyimlerin Yanlış Anlamda Kullanılması
Deyimlerin yanlış anlamda kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Takım, ilk seti kazanınca antrenörün etekleri tutuştu. →Yanlış
- Takım, ilk seti kazanınca antrenörün etekleri zil çalıyordu. →Doğru
- Örnekler
- Çalışmalarıyla öğretmenlerin gözüne batmayı başardı. →Yanlış
- Çalışmalarıyla öğretmenlerin gözüne girmeyi başardı. →Doğru
7. Sıralama ve Mantık Hataları
Cümlede verilen kavramların önem sırasının karıştırılması anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- salata yapmayı bırak, yemek bile yapamaz →Yanlış
- yemek yapmayı bırak, salata bile yapamaz. →Doğru
- Örnekler
- Kazada ölebilir hatta yaralanabilirdin. →Yanlış
- Kazada yaralanabilir hatta ölebilirdin . →Doğru
Cümle içerisinde yapılan sıralama hataları anlatım bozukluğuna yol açar.
- Örnekler
- Başkanlığı, 13’e karşı 10 oyla kazandı. →Yanlış
- Başkanlığı, 10’a karşı 13 oyla kazandı. →Doğru
