6. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

6. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

6. Sınıf “Söz Sanatları” konu anlatımı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline göre hazırlanıp sitemize yüklenmiştir.

1. Benzetme (Teşbih)

Sözün etkisini arttırmak veya anlatımı güçlendirmek için aralarında ilgi bulunan iki kavram ya da varlıktan, zayıf olanın güçlü olana benzetilmesidir.

Benzetmenin dört ögesi vardır:
a. Benzeyen: Zayıf unsur
b. Kendisine Benzetilen: Güçlü unsur
c. Benzetme Yönü: Aktarılan yön
d. Benzetme Edatı: Gibi, kadar, andırmak vb.

Örnekler

Ali tilki gibi kurnaz bir çocuktur.

Benzeyen: Ali
Kendisine Benzetilen: tilki
Benzetme Yönü: kurnaz
Benzetme Edatı: gibi

Sokaklar mezarlık kadar sessizdi.

Benzeyen: Sokaklar
Kendisine Benzetilen: mezarlık
Benzetme Yönü: sessizdi
Benzetme Edatı: kadar

 

Uyarı

Benzetmenin olabilmesi için her zaman bu dört unsurun tamamının olmasına gerek yoktur.

Örnekler

HAVUZ (…)
Mehtab kemer taze belinde ∧ Mehtab, kemere benzetilmiştir.
Üstünde sema gizli bir örtü ∧ Sema, örtüye benzetilmiştir.
Yıldızlar onun güldür elinde… ∧ Yıldızlar, güle benzetilmiştir.

Örnekler

Çocuklar karınca gibi sürekli çalışıyordu.
İki arkadaş güreşi andıran hareketler sergiliyordu.
Evin deposu yaşlı bir insan yüzü gibiydi.
Sabah kalkınca buz gibi suyla yüzünü yıkar.
Oyunlar bizler için yaşamın bir aynası gibidir.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.

 

2. Karşıtlık (Tezat)

Anlamı güçlendirmek için karşıt kavramların bir arada kullanılması sanatıdır.

Örnekler

Ağlarım aklıma geldikçe gülüştüklerimiz.
Ben de gördüm güneşin doğarken battığını, Esrarlı bir bakışın gönlü kapattığını.
Sana çirkin dediler, düşmanı oldum güzelin.

TEZATLAR DESTANI
Görmediğim şeyi asla sezemem
Korku bilmem hiç yalınız gezemem
İcabetse kendi adım yazamam
Katiplikte gayet iştiharım var
Huzuri
(iştihar: ün salma, tanınma.)

 

3. Kişileştirme (Teşhis)

İnsan dışındaki canlı veya cansız varlıklara insanlara ait özelliklerin verilmesidir.

Örnekler

Senelerdir dertli dertli bekliyordu bu kocaman apartman.
Küçük keçi, dağlarda gezinip oynayacağı günleri hayal ediyordu.
Kitaplar arkadaş canlısıdır.
Elma, kıpkırmızı yanaklarıyla etrafına neşe saçıyordu.
Ay, gece olunca heyecanla yerleşir gökyüzüne.
Arkadaşını kaybeden kedi üzgün üzgün dolaşıyordu.
Rüzgâr, yarışı kazanmak için çok çalışması gerektiğinin farkındaydı.
Minik bir serçe kardeşinden selam getirmiş.

 

4. Konuşturma (İntak)

Kişileştirilen canlı veya cansız varlıkların konuşturulmasıdır.

Örnekler

Kaplumbağa, ceylana şöyle demiş: Niçin sürekli suya bakıyorsun? Çok mu susadın?
Üzgün arkadaşına “Günaydın, neyin var?” diye seslendi minik kedi.
Kedi biraz da utanarak “Ben fazla oyun bilmem ki!” demiş.
Güvercinlerden biri heyecan içinde sormuş: Peki ne yapmamız gerektiğini bize söyler misin?
Salyangoz çok sevinmiş ve “Ne duruyoruz! Hemen gidelim.” Demiş.

KİTABIN SERÜVENİ
Bir dere boyunda ben
Upuzun bir kavaktım
Ta dipten doruğa dek
Işıl ışıl yapraktım
Bir sabah bir testere
Beni de serdi yere
Kendimi birdenbire
Makinelerde buldum
Çok şey geçti başımdan
Bembeyaz kâğıt oldum
Şimdi kitabım işte
Yine yapraklarım var
Yükselir yıldızlara
Beni seven çocuklar
Sıkıntılı da olsa
Benimle tatlı geçer
En uzun yolculuklar.
M. Necati ÖNGAY

Bu dizelerde kavak, kâğıt ve kitap konuşturulmuştur.

 

Uyarı

Her konuşturma bir kişileştirmedir. Konuşturma sanatının olduğu bir soruda şıklarda konuşturma seçeneği yoksa cevap kişileştirme olacaktır. Ancak her ikisi de varsa cevap konuşturma seçeneği olacaktır.

Örnekler

“Seni doyurmaz ki benim etim, demiş minik serçe.” cümlesinde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kişileştirme   B) Benzetme   C) Abartma   D) Karşıtlık

Serçeye insana ait özellik yüklendiği için kişileştirme sanatına başvurulmuştur. Cevap A seçeneğidir.

“Seni doyurmaz ki benim etim, demiş minik serçe.” cümlesinde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kişileştirme   B) Konuşturma  C)  Abartma D) Karşıtlık

Cümlede serçe konuşturulmuştur. Yani hem kişileştirme hem de konuşturma sanatına başvurulmuştur. Ancak seçeneklerde konuşturma olduğu için cevap B seçeneğidir.

 

5. Abartma (Mübalağa)

Bir varlığı, olayı ya da düşünceyi olduğundan daha küçük veya daha büyük gösterme sanatına abartma (mübalağa) denir.

Örnekler

İki gündür ateşler içinde yanıyordu.
Tez yazarken masamdaki kitaplar dağlar kadar yükselmişti.
O kadar zayıf bir çocuk ki üflesem uçacak.
Amcası bir oturuşta bir danayı yermiş.

  • Yazının Bağlantısı: 6. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı
  • Tarih: 23 Eylül 2025
  • Yazının Kategorisi: 6. Sınıf, 6. Sınıf Türkçe Konu Anlatımları
  • Yazar:
  • Bu yazıyı RSS ile Takip Et
  • Diğer kaynaklarda arayın: 6. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı
  • Filtreleme Seçenekleri
    Field not found.
    Ana Menü